Những món ăn ngon nổi tiếng ở hồ Ba Bể – Bắc Cạn
Tôm chua, cá hồ nướng, thịt lợn gác bếp, chuối rừng… là những đặc sản hấp dẫn tại hồ Ba Bể đối với đa số du khách.
Nằm cách Hà Nội chừng 230 km, hồ Ba Bể (Bắc Cạn) là một điểm du lịch nổi tiếng tại miền bắc Việt Nam. Ở độ cao khoảng 145 m so với mặt nước biển, Ba Bể là hồ nước ngọt tự nhiên lớn nhất Việt Nam thuộc xã Nam Mẫu, huyện Ba Bể, tỉnh Bắc Kạn. Năm 1995, hồ Ba Bể được Hội nghị Hồ nước ngọt thế giới công nhận là một trong 20 hồ nước ngọt đặc biệt của tế giới cần được bảo vệ. Đây là điểm dừng chân thú vị của du khách khi muốn trải lòng cùng thiên nhiên hoang sơ, mênh mông và huyền ảo. Khi đến nghỉ ngơi, tham quan du lịch Hồ Ba Bể – ngoài những phút giây thư giãn cùng cảnh vật khi du thuyền trên mặt hồ, du khách có thể nghỉ tại bản Pác Ngòi để tìm hiểu về cuộc sống của người Tày sống ở ven hồ, cũng như thưởng thức món ăn mang đậm phong vị địa phương nơi đây
Thịt lợn gác bếp
Sau khi thịt lợn, đồng bào lọc bỏ xương và tuyệt đối không rửa lại bằng nước. Thịt pha xong, người dân lau khô và ngả ra cho nguội. Sau đó, thịt được đưa vào cối giã với một lượng muối vừa đủ để muối ăn sâu vào thớ thịt chứ không giã nát. Tiếp theo, đồng bào cho thịt vào sọt ủ 2 – 3 ngày. Nguyên liệu đem ủ với thịt là một loại men làm từ các cây rừng. Sau khi ủ, thịt được treo trên gác bếp. Do nấu ăn hàng ngày bằng củi nên gác bếp thường xuyên có khói. Khói bám vào làm thịt có màu vàng đen. Lượng mỡ gặp nóng chảy xuống một phần, phần còn lại rất trong. Thịt treo như vậy để được cả năm mà không hỏng. Đồng bào ở Bắc Kạn có thể chế biến thịt lợn treo gác bếp thành nhiều món ăn. Thịt có hương thơm đặc trưng của khói, ăn không ngấy, rất ngon và lạ miệng, được dùng trong những dịp lễ tết hoặc dùng để đón tiếp khách quý.
Rau dớn
Là một loại rau rừng, mọc nhiều ở những nơi ẩm ướt gần khe đá, dễ tìm và còn giúp chữa bệnh nên rau dớn được người dân rất ưa chuộng. Thực phẩm này vốn nhanh héo nên ngay khi mới hái về thường được chế biến nhanh chóng để tránh dập nát và vẫn giữ độ tươi ngon.
Xôi nếp nương
Từ những hạt gạo nếp nương căng tròn, người dân ngâm trong nhiều giờ trước khi đưa vào chõ gỗ, đồ chín bằng hơi. Hạt gạo sau đó mềm dẻo và không dính tay, khi ăn thấy vị nếp thơm khác biệt, ít ngấy.
Cá nướng
Vị cá thơm lừng, mềm, béo bùi và dai. Giá 10.000 đồng cho 3 xiên cá nóng hổi thơm ngon. Ảnh: Lê Thương.
Cá hồ nướng ở Ba Bể là món ăn khoái khẩu của nhiều du khách bởi mùi không tanh, tuy bé bằng ngón tay nhưng hương vị lại thơm nồng hấp dẫn, có thể ăn cả thịt, xương lẫn đầu. Sau khi rửa sạch, cá được mổ sơ để vứt bỏ mật và ruột, sau đó dùng thanh tre kẹp chặt, nướng trên than củi chừng 15 phút, chờ chuyển sang màu vàng ruộm là có thể dùng được.
Tôm chua
Từ lâu, cư dân Tày đã biết chế biến món tôm chua, cá chua. Trước đây khi tôm, cá còn nhiều, việc đánh bắt dễ dàng nên ngoài việc làm đồ ăn hàng ngày như luộc, rán, nướng… người dân đã biết chế biến ra món ăn có hương vị rất riêng đó là món tôm chua, cá chua. Những khúc cá to và tôm được trộn mẻ, bột thính, giềng và các gia vị đặc biệt khác rồi bịt kín lại đem ủ, sau một thời gian người dân lấy ra nấu ăn. Tôm cá lúc này ăn rất thơm, mềm có vị chua ngọt riêng. Ở Ba Bể, người dân thường ăn tôm chua với thịt chân giò hoặc ba chỉ luộc kèm đĩa khế chua, chuối xanh, đinh lăng… Giữa khung cảnh thiên nhiên thơ non xanh nước biếc của Ba Bểnên, nhấm nháp tôm chua cùng chén rượu ngô cay nho nhỏ, du khách sẽ có cảm giác lâng lâng êm ái, thấm thía vị béo chua chua của thịt, cảm nhận phần tỏi ớt cay cay cùng mùi thơm riềng…
Chuối hột rừng
Chuối hột hồ Ba Bể được bán nhiều ở đường lên ao Tiên, khu vực đón khách từ cổng vào xuống hồ… Vì trồng trên những quả núi quanh hồ nên thân chuối vươn cao, quả căng tròn trông rất hấp dẫn, vừa tạo cảnh quan đẹp lại dùng để làm thuốc và quà biếu.
Miến Dong
Miến dong Na Rì là đặc sản nổi tiếng của Na Rì, Côn Minh, Bắc Cạn. Sợi miến được làm từ bàn tay khéo léo của người dân nơi đây nên giữ nguyên màu sắc tự nhiên vốn có. Sợi miến có màu vàng hoặc trong đục, sợi dai và giòn để lâu cũng không bị nát, đây cũng là nét đặc trưng khiến nhiều người yêu thích món ăn dân dã này.
Miến dong được làm thủ công từ những củ dong riềng trồng trên đèo Áng Tòong ở độ cao trên 1000 m ,với bàn tay khéo léo của những người dân tộc. Sợi miến có màu tự nhiên do không dùng hóa chất, sợi miến khi nấu có vị dai, giòn và thơm của dong riềng.
Bánh Coóc Mò
Coóc mò cũng là một loại bánh được bà con các dân tộc Bắc Kạn hay làm. Mới nhìn qua nhiều người nhầm là bánh gio vì hình thức bánh coóc mò cũng giống như vậy. Bánh cũng được gói theo hình chóp nhưng lá gói bánh lại là lá chuối. Bánh coóc mò ăn có vị đậm và thơm bởi được làm từ gạo nếp nương và lạc nhân đỏ. Ăn không ngán vì dễ ăn và mùi vị hợp với nhiều người, bánh coóc mò rất hợp với những bữa điểm tâm buổi sáng. Bóc chiếc bánh xanh rền, ăn dẻo, thơm bạn mới thấy hết ý nghĩa của món bánh này. Nếu ghé thăm hồ Ba Bể, Bắc Kạn bạn đừng quên thưởng thức món ăn giản dị mà hấp dẫn này.