ĐỀN TUẦN QUÁN – YÊN BÁI
Cách trung tâm thành phố Yên Bái khoảng 3km. Đền Tuần Quán có từ thế kỷ XIV thời nhà Lê. Xưa kia có tên gọi là “Đền Thần Diệp phu nhân Bách Lẫm”, đến nay được đổi là đền Tuần Quán. Đền thờ tượng mẫu Liễu Hạnh, các vị nhân thần, đại vương Trần Hưng Đạo, ông Hoàng Bẩy và các cô, cậu…
Tọa lạc bên bờ sông Hồng hiền hoà, Đền Tuần Quán lâu nay không chỉ được biết đến là điểm cúng lễ, cầu an lành của tín đồ phật tử thập phương, mà còn được xem như một trong những điểm đến không thể thiếu trong hành trình tâm linh cầu tài cầu lộc của du khách xa gần trong những dịp đầu xuân.
Đền Tuần Quán có từ thời Trần , khởi đầu thờ Thần Diệp phu nhân ở xã Bách Lẫm , huyện Trấn Yên – người đã có công “Hộ quốc tý dân” nên được quần chúng suy tôn là Thánh Ân và gọi đền thờ bà là đền Vệ Quốc. Đến triều Lê ( đầu thế kỷ thứ XV ) , Mẫu Liễu Hạnh hạ trần ở đền giúp cho quan và dân rất nhiều trong việc xây dựng và trông coi đất nước nên được vua Lê Hiển Tông ban cho sắc phong là “Đức chúa Quốc Mẫu ơn vua Phương Dung”. Kể từ đó , đền phối thờ Thánh Mẫu Liễu Hạnh và chính thức được đổi tên thành “Đền Quốc Mẫu Thánh Ân Bách Lẫm”. Tuy nhiên , do vị trí của đền nằm gần với Quán Tuần ( chỉ nơi tuần hành thu thuế ) nên từ lâu quần chúng quanh vùng đã quen làm gọi là đền Tuần Quán.
Hàng năm cứ vào ngày 3 tháng 3 âm lịch Đền tổ chức chính hội (Ngày hội Mẹ) để tưởng nhớ đến công lao của Mẫu Liễu Hạnh, người đã có công giúp nhân dân khai khẩn ruộng nương, xây dựng và bảo vệ tổ quốc. Ngoài ra Đền còn có một lễ hội nữa gọi là tiệc cha được tổ chức vào ngày 20 tháng 8 âm lịch hàng năm.
Đây là những hội lễ lớn nhất trong năm của đền, thu hút hàng ngàn du khách từ khắp nơi đổ về trảy hội. Sau phần lễ dâng hương , phần hội có các hoạt động văn hoá , thể thao , các trò chơi dân gian sôi nổi , hấp dẫn như: cờ tướng , cờ vua , chọi gà , vật nhau , kéo co , đẩy gậy , làm bánh dày , hát hát văn , hát chèo , thi thơ… phê duyệt những hình thức sinh hoạt văn hoá mang đậm màu sắc dân gian nói trên đã tạo cho ngày hội thêm sinh động và thực sự trở nên nơi giao lưu văn hoá có ý nghĩa.