Mùa Hoa Tam Giác Mạch

Hoa Tam giác mạch ở núi rừng Tây Bắc
Lên vùng núi cao Tây bắc mùa thu này, ngoài vẻ đẹp rưc rỡ của những thửa ruộng bậc thang , du khách còn được chiêm ngưỡng vẻ đẹp như tranh vẽ của những cánh đồng hoa tam giác mạch trải dài trên những thửa ruộng, dãy núi bạt ngàn của núi rừng Tây Bắc. Ngăm nhìn, làm dáng cùng Hoa Tam Giác Mạch là nhu cầu không thể thiếu của rất nhiều du khách đi du lịch Hà Giang mỗi độ Thu về.

Tam giác mạch, cái tên không gợi về một loài hoa nhưng lại là hoa rất đẹp, mầu hoa phớt hồng li ti, cánh chụm lại thành hình chóp nón, có ba mặt tam giác, giữ ở giữa một hạt mạch quý.
Cứ mỗi độ trời ngả sang thu, tiết trời mát mẻ ùa về, trên những sườn núi ở vùng cao núi rừng Tây Bắc: các huyện Simacai, Bát xát, Mường Khương, Bắc Hà ( Lào Cai), Trà Lĩnh, Trùng Khánh ( Cao Bằng). Xín Mần (Hà Giang)…., khi lúa ở những thửa ruộng bậc thang đã gặt xong,  là thời điểm những bông tam giác mạch nở rộ khắp nơi. Thời gian này núi rừng, các thửa ruộng bậc thang nơi đây  có một sắc màu khá lạ và quyến rũ mới hiện ra đó là màu đỏ của hoa tam giác mạch.

Theo truyền thuyết, xưa kia, người dân miền núi Tây Bắc sống chủ yếu bằng hạt ngô, hạt lúa. Vào một năm, thời tiết khắc nghiệt lúa, ngô trong nhà đã cạn mà vụ mùa vẫn chưa tới, cả bản làng u ám. Bà con dân bản đi tìm khắp ngóc ngách mà không thấy cái ăn. Bỗng nhiên, người ta thấy thoang thoảng mùi hương lạ trong gió. Dân bản lần theo khe núi thì thấy một loài hoa li ti, trải dài khắp núi rừng, loài hoa lạ với những chiếc lá hình tam giác ẩn kín dưới hoa. Người dân đem hạt của cây này về ăn thay ngô, gạo và gọi nó là tam giác mạch. Từ đó, tam giác mạch được dân làng dùng làm bánh, trộn với ngô để nấu rượu đặc sản như rượu Bản Phố ở Bắc Hà, Nậm Pung ở Bát Xát.

Hoa tam giác mạch sẽ nở rộ vào cuối tháng 10, đầu tháng 11, tùy thời điểm gieo trồng của bà con trước đó. Hoa tam giác mạch thường có màu phớt hồng, ánh tím và cuối cùng là đỏ sậm. Riêng các ruộng tam giác mạch ở Cao Bằng phần lớn hoa màu trắng.

Các cánh đồng hoa tam giác mạc mọc nhiều ở các huyện Simacai, Bát xát, Mường Khương  (Lào Cai), Trà Lĩnh, Trùng Khánh (Cao Bằng). Tuy nhiên, đẹp nhất các cánh đồng hoa tam giác mạch ở Hà Giang, với những điểm ngắm hoa quen thuộc như: Sủng Là, Lũng Cú, Xín Mần…